Bagasa Melayu Klasik

BAHASA MELAYU KLASIK

1.      Bahasa Melayu klasik ialah bahasa Melayu yang digunakan sekitar abad  ke-14 hingga abad ke–18.

2.      Zaman ini merangkumi tiga zaman pemerintahan kerajaan Melayu iaitu Kerajaan Melaka, Kerajaan Acheh dan Kerajaan Johor-Riau.

3.      Bahasa Melayu berkembang dengan pesat pada zaman kesultanan Melaka.

4.      Antara karya terpenting ialah Sulalatus Salatin, Undang-undang Melaka, Undang-Undang Laut Melaka, Hikayat Amir Hamzah, dan Hikayat Muhamad Hanafiah.

5.      Setelah kejatuhan Melaka 1511, perkembangan Bahasa Melayu berpindah pula ke Acheh.

6.      Bahasa Melayu digunakan untuk karya-karya berbentuk tasawuf, falsafah, dan ketatanegaraan.

7.      Antara toloh yang terkenal ialah Hamzah Fansuri, Syamsuddin al-Sumaterani, Nuruddin al-Raniri dan Abdul Rauf al-Singkel.

8.      Bahasa Melayu juga digunakan untuk menulis surat-surat antara pemerintah dengan raja Inggeris dan para pedagang luar.

9.      Selepas kejatuhan Acheh, pusat perkembangan bahasa Melayu berpindah pula ke Johor-Riau.

10.  Penulis yang terkenal ialah Raja Ali Haji.

Bukti Kewujudan Bahasa Melayu Klasik

1.      Antara bukti kewujudan bahasa Melayu Klasik ialah:

a.       Batu bersurat Kuala Berang Terengganu.

b.      Karya-karya sastera seperti Sulalatus Salatih, Undang-undang Melaka Hikayat Amir Hamzah, Hikayat Muhamd Hanafiah dan lain-lain.

c.       Surat-surat raja-raja Melayu dengan pemerintah atau pedagang Eropah seperti surat Raja Acheh kepada Kapitan Inggeris, James Lancester 1601, Surat Sultan Alauddin Shah kepada Harry Middleton 1602), Surat Sultan Acheh kepada King James Raja Inggeris 1612.

2.      Kembali ke Pulau Sumatera, di Aceh ditemui pula sebuah nisan yang dinamai Batu Nisan Minye Tujuh. Batu nisan ini bertarikh 1380 M dan ditulis dengan tulisan India. Namun, bahasa yang digunakan merupakan gabungan bahasa Melayu, bahasa Sanskrit, dan bahasa Arab. Perhatikan transkripsinya seperti yang berikut ini:

hijrat nabi mungstapa yang prasida
tujoh ratus asta puluh sawarsa
haji catur dan dasa wara sukra
raja iman warda (?) rahmat Allah
gutra barubasa mpu hak kadah pasema
taruk tasih tanah samuha
ilahi ya rabbi Tuhan samuha
taruh dalam swarga Tuhan tatuha

3.      Harun Aminurrashid mengutip terjemahan yang diberikan oleh C. Hooykaas tentang Batu Nisan Minye Tujuh di atas, sebagai berikut:

Setelah hijrah Nabi, kekasih yang telah wafat,
tujuh ratus delapan puluh satu tahun,
bulan Zulhijjah empat belas hari, hari Jumaat
raja iman rahmat Allah bagi Baginda (warda)
dari keluarga Barubasa mempunyai hak atas Kedah dan Pasai,
menarok di laut dan darat semesta (semua)
Ya Ilahi, ya Tuhanku semesta,
masuklah Baginda ke dalam syurga Tuhan.

4.      Walaupun tarikh Batu Nisan Minye Tujuh ini terkemudian daripada Batu Bersurat Kuala Berang, ternyata bahasa Melayu pada Batu Bersurat Kuala Berang lebih maju.

Ciri-ciri Bahasa Melayu Klasik

1.         Bahasa Melayu Klasik banyak menggunakan ayat majmuk yang panjang, berbelit-belit, berulang-ulang.

2.         Banyak menggunakan struktur ayat pasif.

3.         Kebanyakannya menggunakan laras bahasa diraja atau bahasa dalam.

4.         Banyak menggunakan kata-kata klasik yang tidak digunakan lagi sekarang.

5.         banyak menggunakan kata pangkal ayat seperti al-kisah, hatta, syahdan,sebermula dan sebagainya.

6.         banyak menggunakan ayat songsang.

7.         banyak menggunakan kata penegas atau pertikel “pun” dan “lah”